BLOCKCHAIN, bilgi içeren bloklar zinciri olarak tanımlanabilir. Tekniğin amacı dijital belgelere zaman damgası vurarak geriye dönük tarihlemeyi imkansız kılmaktır. Blockchain'in amacı, çift kayıt problemini merkezi bir sunucuya ihtiyaç duymadan çözmektir.
Blok zinciri, banka veya hükümet gibi üçüncü taraf bir aracıya ihtiyaç duymadan para, mülk, sözleşmeler vb. Öğelerin güvenli transferi için kullanılır. Bir verinin, blok zincirine kaydedildikten sonra değiştirilmesi çok zordur.
Blok zinciri bir yazılım protokolüdür (SMTP'nin e-posta için olduğu gibi). Ancak, Blockchain'ler İnternet olmadan çalıştırılamaz. Diğer teknolojileri etkilediği için meta-teknoloji olarak da adlandırılır. Bir veritabanı, yazılım uygulaması, bağlı bilgisayarlar vb. sistemlerden oluşur.
Bu terim bazen Bitcoin Blockchain veya Ethereum Blockchain, diğer sanal para birimleri veya dijital metalar için de kullanılır. Ancak, çoğu dağıtık hesap defteri (Katılımcılar tarafından bağımsız olarak tutulan ve güncellenen veritabanı) ile ilgilidir.
Bitcoin, dijital bir metadır (itibari para), blockchain ise bu dijital metalara kimin sahip olduğunu takip eden ana defterdir (Ana hesap defteri, defteri kebir vb.).
Blockchain olmadan Bitcoin'e sahip olamazsınız, ancak Bitcoin olmadan blockchain'e sahip olabilirsiniz.
Blockchain Mimarisi
Blockchain, bilgi içeren bloklar zinciridir. Bloğun içinde depolanan veriler, blockchain türüne bağlıdır.
Örneğin, Bir Bitcoin Bloğu, Gönderen, Alıcı ve aktarılacak bitcoin sayısı hakkında bilgi içerebilir.
Zincirdeki ilk bloğa Genesis bloğu denir. Zincirdeki her yeni blok bir önceki bloğa bağlanır.
SHA256 – Hash Nedir?
SHA-256 (Secure Hash Algorithm), SHA-2 altındaki 6 kriptografik hash algoritmalarından biridir. Hash, bir metin veya veri dosyası için bir tür "imza" dır. SHA-256, bir metin için neredeyse benzersiz 256 bit (32 bayt) imza oluşturur.
Her bir bloğun ayrıca bir hash’i vardır. Her bloğa özgü parmak izi olarak düşünülebilir. Bir bloğu ve tüm içeriğini tanımlar ve parmak izi gibi benzersizdir. Bir blok oluşturulduktan sonra, blok içindeki herhangi bir değişiklik hash'in değişmesine neden olur.
Bu nedenle, değişiklikleri tespit etmek istediğinizde hash önemlidir. Bir bloğun parmak izi değişirse, aynı blok olarak kalamaz.
Her Blokta
Veri
Hash
Bir önceki bloğun hash’i
Vardır.
3 blokluk bir zincirimizin olduğunu düşünelim, bu durumda 1. bloğun öncülü yoktur. Bu nedenle, önceki bloğa sahip değildir. Blok 2, blok 1'in Hash’ini içerir. Blok 3, blok 2'nin Hash’ini içerir.
Tüm bloklar önceki blokların Hash’lerini içerir. Bu, blockchain'i bu kadar güvenli kılan tekniktir.
Bir saldırganın Blok 2'de bulunan verileri değiştirebileceğini varsayalım. Buna bağlı olarak, Bloğun Hash değeri de değişir. Ancak, Blok 3 hala Blok 2'nin eski Hash’ini içerir. Bu, Blok 3'ü ve sonraki tüm blokları geçersiz kılar, çünkü önceki blok için doğru hash'e sahip değildir.
Bu nedenle, tek bir bloğun değiştirilmesi bile, takip eden tüm blokları otomatikman geçersiz kılar.
Proof of Work Konsepti
Hash, dışardan müdahaleyi önlemek için mükemmel bir mekanizmadır, ancak günümüzde bilgisayarlar yüksek hızlıdır ve saniyede yüz binlerce hash hesaplayabilirler. Birkaç dakika içinde, bir saldırgan bir bloğu bozabilir ve ardından blok zincirini tekrar geçerli kılmak için diğer blokların tüm hash’lerini yeniden hesaplayabilir.
Bu sorunu önlemek için blockchain’ler yeni blokların oluşumunu yavaşlatan Proof-of-Work konseptini kullanırlar.
Prof of Work, çözülmesi için çaba gerektiren bir hesaplama problemidir. Ancak, hesaplama probleminin sonuçlarını doğrulamak için gereken süre, hesaplama problemini çözmek için harcanan çabaya kıyasla çok daha azdır. Bitcoin için konuşacak olursak, zincire yeni bir blok eklemek için gereken proof of work hesaplaması yaklaşık 10 dakika sürer. Örneğimizi göz önünde bulundurursak, eğer bir bilgisayar korsanı Blok 2'deki verileri değiştirecekse, proof of work (bu 10 dakika sürer) gerçekleştirmeli ve sonra Blok 3'te ve sonraki tüm bloklarda değişiklik yapmalıdır.
Bu tür bir mekanizma, bloklara müdahale etmeyi oldukça zorlaştırır. Tek bir bloğu müdahale ettiğinizde sonraki tüm bloklar için proof of work hesaplamanız gerekecektir. Böylelikle, hashing ve proof of work mekanizması blok zincirini (Blockchain) güvenli hale getirir.
Dağıtılmış P2P Ağı
Bununla birlikte, blok zincirlerinin kendilerini güvenceye almak için kullandıkları bir yöntem daha vardır. Zinciri yönetmek için merkezi bir sistem kullanmak yerine, Blockchainler dağıtılmış bir peer 2 peer ağ kullanır ve herkesin katılmasına izin verilir. Birisi bu ağa girdiğinde, blok zincirinin tam kopyasını alır. Her bilgisayara düğüm (node) adı verilir.
Herhangi bir kullanıcı yeni bir blok oluşturduğunda, bu yeni blok, ağdaki tüm kullanıcılara gönderilir. Her düğümün bloğun değiştirilmediğinden emin olmak için bloğu doğrulaması gerekir. Kontrolü tamamladıktan sonra, her düğüm bu bloğu kendi blok zincirine ekler. Bu ağdaki tüm düğümler (node – her bir bilgisayar) ortak fikir birliği oluşturur. Blokların geçerli olup olmadığı konusunda anlaşırlar.
Tüm bunları yaptıktan sonra, değiştirilmiş bloğunuz herkes tarafından kabul edilir. Bu imkansız görevler sebebiyle Blockchain'ler çok güvenlidir.
Blockchain İşlemleri Nasıl Çalışır?
Adım 1) Kişi bir işlem ister. İşlem, kripto para birimi, sözleşmeler, kayıtlar veya diğer bilgileri içerebilir.
Adım 2) İstenen işlem, düğümler yardımıyla bir P2P ağına yayınlanır.
Adım 3) Düğüm ağı, bilinen algoritmalar yardımıyla işlemi ve kullanıcının durumunu doğrular.
Adım 4) İşlem tamamlandıktan sonra, yeni blok, kalıcı ve değiştirilemez bir şekilde mevcut blok zincirine eklenir.
Blockchain'e neden ihtiyacımız var?
Blockchain teknolojisinin bu kadar popüler olmasının bazı nedenleri:
Mukavemet: Blok zincirleri genellikle çoğaltılmış mimaridir. Zincir, sisteme karşı büyük bir saldırı durumunda bile çoğu düğüm tarafından çalıştırılmaya devam eder.
İşlem süresini azaltma: Uzun doğrulama, uzlaştırma ve tasfiye süreçlerine ihtiyaç duymadığı için blockchain, finans sektöründe işlemlerin daha hızlı sonuçlandırılmasında hayati bir rol oynayabilir.
Güvenilirlik: Blockchain, ilgili tarafların kimliklerini onaylar ve doğrular. Bu sayede, çift kayıtlar ortadan kalkar, bedelleri düşürür ve işlemleri hızlandırır.
Değiştirilemez işlemler: Blockchain’de işlemler kronolojik sırayla kaydedilir ve tüm işlemlerin değiştirilemezliği onaylanır.
Dolandırıcılığın önlenmesi: Bilgilerin paylaşılması ve fikir birliği kavramları, dolandırıcılık veya zimmete para geçirme gibi olası kayıpları önler. Lojistik tabanlı endüstrilerde blockchain, bir izleme mekanizması olarak maliyetleri düşürmek için önemli bir rol oynar.
Güvenlik: Geleneksel bir veri tabanına saldırmak, belirli bir hedefe zarar vermek içindir. Dağıtılmış Kayıt Teknolojisinin yardımıyla, her bir taraf orijinal zincirin bir kopyasını tutar, çok sayıda düğüm zarar görse bile sistem çalışır durumda kalır.
Şeffaflık: Herkese açık blok zincirlerinde yapılan değişiklikler herkes tarafından görülebilir. Bu, daha fazla şeffaflık sunar ve tüm işlemler değişmezdir.
İşbirliği: Tarafların, üçüncü şahıslara arabuluculuk yapmaya gerek kalmadan birbirleriyle doğrudan işlem yapmasına olanak tanır.
Merkezi olmayan bir sistem: Her düğümün blockchain bilgilerini nasıl değiştirdiğine dair standart kurallar vardır. Bu yöntem, tüm işlemlerin doğrulanmasını ve tüm geçerli işlemlerin tek tek eklenmesini sağlar.
Blockchain sürümleri
Blockchain 1.0: Currency:
Dağıtılmış Kayıt (Ledger) Teknolojisi ilk ve açık uygulamasına yol açtı: kripto para birimleri. Bu, blockchain teknolojisine dayalı finansal işlemlere izin verir. Para birimi ve ödemelerde kullanılır. Bitcoin, bu segmentteki en popüler örnektir.
Blockchain 2.0: Akıllı Sözleşmeler:
Blok zincirinde "yaşayan" küçük bilgisayar programları olan Akıllı Sözleşmelerdir. Otomatik olarak çalışan ve kolaylaştırma, doğrulama veya uygulama gibi daha önce tanımlanan koşulları kontrol eden ücretsiz bilgisayar programlarıdır. Geleneksel sözleşmelerin yerine kullanılır.
Blockchain 3.0: DApps:
DApps, merkezi olmayan applikasyonun kısaltmasıdır. Merkezi olmayan bir peer 2 peer ağ üzerinde çalışan backend kodlarına sahiptir. Bir DApp, geleneksel Uygulamalar gibi backend’e çağrı yapabilen herhangi bir dilde yazılmış frontend koduna ve kullanıcı arayüzlerine sahip olabilir.
Bitcoin kripto para: Blockchain'in En Popüler Uygulaması
Kripto para nedir?
Kripto para birimi, geleneksel para birimleri gibi bir değişim aracıdır, ancak dijital bilgilerin belirli kriptografi ilkeleri ile mümkün kılınan bir süreç aracılığıyla değiş tokuş edilmesi için tasarlanmıştır.
Bir kripto para birimi, dijital bir para birimidir ve alternatif para birimleri ve sanal para birimlerinin bir alt kümesi olarak sınıflandırılır.
Kripto para, dijital kriptografiye dayalı bir taşıyıcı araçtır. Bu tür bir kripto para biriminde, para sahibinin mülkiyeti vardır. Sahibinin kimliğine ilişkin başka kayıt tutulmaz.
Wei Dai, 1998 yılında, anonim, dağıtılmış elektronik nakit sistemi olan "B-Money" yi yayınlamıştır.
Bitcoin nedir?
Bitcoin, 2009 yılında Satoshi Nakamoto adlı bilinmeyen bir kişi tarafından piyasaya sürüldü. Bitcoin, herhangi bir merkezi otorite veya banka tarafından yönetilmeyen bir Peer-to-Peer teknolojisidir. Şu anda, Bitcoin ile ilgili işlemler ağda toplu olarak gerçekleştirilmektedir. Bitcoin, şu anda dünyanın öne çıkmış kripto para birimidir. Açık kaynak kodludur ve kamu için tasarlanmıştır; yani hiç kimsenin Bitcoin kontrolüne sahip olmadığı anlamına gelir. Aslında sadece 21 milyon Bitcoin çıkarıldı. Şu anda Bitcoin'in 12 milyar dolarlık bir piyasa değeri vardır.
İşlem ücreti ödemeden herkes bitcoin kullanabilir. Gönderen ve alıcı, üçüncü bir taraf kullanmadan, Bitcoin ile doğrudan işlem yapabilir.